امروزه خوراکیهای متنوعی در بازار وجود دارد، احتمالاً با خودتان فکر کردهاید کدام خوراکیها مواد نگهدارنده دارند؟ یا چه چیز باعث ماندگاری بالای این خوراکیها شده است؟ درست است، مواد نگهدارنده! این مواد آدامسهای بدون قند را شیرین میکنند، نوشابهها را رنگ میکنند و غذاهای آماده را از فساد زودرس محافظت میکنند.
پتاسیم سوربات، اسیدسیتریک، گلوتامات سه مورد از بیش از (۳۰۰) افزودنی موجود در بسیاری از غذاهای فرآوری شده هستند. امروزه صنعت مواد غذای بهسختی میتواند بدون مواد نگهدارنده کار کند، زیرا در نبود آنها شاهد خوراکیهای متنوع نخواهیم بود.
مواد نگهدارنده تهیه مواد خوراکی را ساده میکنند، از فساد زودرس جلوگیری میکنند و بر طعم، رنگ یا قوام غذا تأثیر میگذارند. امولسیفایرها و تثبیتکنندههای موجود در سس مایونز باعث میشوند که مواد به هم بچسبند، پاکت چیپس حاوی گازهای محافظ است تا چربی موجود در پاکت فاسد نشود.
گروههای متداول از مواد نگهدارنده در خوراکیها
- محافظتکنندهها:با مهار رشد باکتریها، کپکها یا مخمرها، عمر مفید مواد غذایی را افزایش میدهند. بهعنوانمثال: دیاکسید گوگرد در میوههای خشک و محصولات سیبزمینی، اسید بنزوئیک در محصولات ماهی، ناتامایسین در پوست پنیر تصفیه شده.
- آنتیاکسیدانها:ترکیبات موجود در مواد غذایی مانند رنگها، چربیها، طعمدهندهها یا ویتامینها را از واکنش با اکسیژن محافظت میکنند. مثال: اسید اسکوربیک در کنسرو میوهها، اسیدسیتریک در نوشابه.
- تقویتکنندههای طعم:طعم غذای را تقویت میکنند. مثال: گلوتاماتها در غذاهای آماده، محصولات گوشتی یا چاشنیها.
- شیرینکنندهها:آسپارتام در آدامسهای بدون قندو نوشابههای کم کالری کاربرد دارد.
- رنگها:ظاهر غذا را بهبود میبخشند.بهعنوانمثال: بتاکاروتن در مارگارین، کارامل در نوشیدنیهای کولا.
- قوامدهندهها:قوام خامهای ایجاد میکنند یا محلولهای آبی را غلیظ میکنند. قوامدهندهها اغلب جایگزین چربی یا شکر در محصولات سبک میشوند. مانند: نشاسته اصلاح شده در پودینگ، کاراگینان در بستنی، پکتین در سس.

مواد نگهدارنده به طور مرتب مورد آزمایش قرار میگیرند، این جای نگرانی نیست اما افرادی که رژیم غذایی خاص دارند باید مراقب باشند. بهویژه کودکانی که به طور منظم غذاهای حاوی شیرینکنندهها مصرف میکنند، این غذاها میتواند برای سلامتی آنها مضر باشد.
شیرینکنندهها در بسیاری از نوشابهها، شیرینیها، محصولات رژیمی و غذاهای رژیمی یافت میشوند. نوزادان تا سن ۶ ماهگی بههیچوجه نباید هیچگونه افزودنی مصرف کنند؛ بنابراین غذای کودک نباید حاوی هیچگونه مواد نگهدارنده باشد.
امروزه مواد نگهدارنده در بسیاری از غذاهای فرآوری شده یافت میشود. اگر میخواهید در رژیم غذایی مواد نگهدارنده نداشته باشید، باید غذاهای فرآوری شده را محدود کنید. از نوشیدنیها و محصولات حاوی شیرینکننده خودداری کنید. در صورت امکان غذا را خودتان تهیه کنید. محصولات ارگانیک مصرف کنید.